Navuka i technałohii

Kolišniaje pavietra, zamarožanaje ŭ lodzie, daje adkaz na samaje važnaje pytańnie sučasnaści

U staražytnym lodzie zachavałasia pavietra, jakoje daje razumieńnie, jak dalej moža iści źmianieńnie klimatu.

Bureńnie ŭ lodzie. Ilustracyjnaje fota: Helle Astrid Kjær / Wikimedia Commons

Kaliści ledavikovyja pieryjady adbyvalisia kožnyja 40 000 hadoŭ. Adnak prykładna miljon hadoŭ tamu hety cykł źmianiŭsia: ciapier płanietu padmarožvaje raz na 100 000 hadoŭ.

Hety fienomien źviazany ź pieryjadam siaredniaha plejstacenu (1,2—0,7 młn hadoŭ tamu), jak vynikaje z daśledavańniaŭ NASA.

Kab zrazumieć, čamu tak adbyvajecca, navukoŭcy na praciahu čatyroch hadoŭ zdabyvali lod z hłybiń Antarktydy, — piša The Wall Street Journals. Samy hłyboki płast, što zamiorz ad 900 000 da 1,2 miljona hadoŭ tamu, zachoŭvaje ŭ svaich nietrach historyju klimatu. Analiz pavietranych burbałak u hetym płaście dapamoža vyznačyć:

  • tempieraturu płaniety na momant utvareńnia hetaha płasta,

  • klimatyčnyja ŭmovy taho času,

  • uzrovień vuhlakisłaha hazu i inšych kampanientaŭ.

«Heta svajho rodu mašyna času», — adznačaje Karła Barbante (Carlo Barbante), paleaklimatołah ź vieniecyjanskaha ŭniviersiteta Ka'Faskary, jaki kiruje daśledavańniem.

Atrymanyja danyja dazvolać lepš prahnazavać źmieny klimatu. «Kali my dakładna nie razumiejem, čamu klimat Ziamli tak mocna źmianiaŭsia ŭ minułym, u nas budzie mała ŭpeŭnienaści ŭ našych prahnozach na budučyniu», — kaža Džon Chihins (John Higgins), hieachimik z Prynstanskaha ŭniviersiteta.

Bolš za 200 navukoŭcaŭ z 10 krain pracavali na stancyi Little Dome C, raźmieščanaj prykładna za 1000 km ad Paŭdniovaha polusa.

Na praciahu čatyroch antarktyčnych letaŭ jany dastavali stryžni lodu daŭžynioj 4,5 mietra i dyjamietram 10 sm. Sumarnaja daŭžynia zdabytaha lodu — 2800 mietraŭ, što ŭ try razy pieravyšaje vyšyniu chmaračosa Burdž-Chalifa ŭ Dubai.

Lod zdabyvali z dapamohaj śpiecyjalnaha bura — truby z łopaściami, — jakaja prarazała hłybiniu. Na pavierchni siehmienty ačyščali, upakoŭvali ŭ płastyk i adpraŭlali ŭ łabaratoryi Jeŭropy.

«Heta značnaje navukovaje dasiahnieńnie, — padkreślivaje Chihins. — Sapraŭdy vidoviščnaja praca».

Kamientary

Spasyłku na bot «Hajuna» siłaviki znajšli na telefonie zatrymanaj aktyvistki, jakaja praciahły čas chavałasia ŭ Biełarusi6

Spasyłku na bot «Hajuna» siłaviki znajšli na telefonie zatrymanaj aktyvistki, jakaja praciahły čas chavałasia ŭ Biełarusi

Usie naviny →
Usie naviny

Pašparty Novaj Biełarusi vydavać nie buduć, pakul nie prajaśnicca ich status21

Stvaralnika Prahramy Kalinoŭskaha ŭ Varšavie nichto nie biŭ — jon sam zvaliŭsia ź leśvicy1

Na ŭkrainskaj Rovienščynie miascovyja žychary błakavali KPP na miažy ź Biełaruśsiu7

Zamiest Rasii vajskovyja bazy ŭ Siryi moža raźmiaścić Turcyja6

Padčas stralaniny ŭ šviedskim Erebru zahinuli «kala 10 čałaviek»2

«Doŭha źbirałasia z dumkami, kab udžalicca hetaj štukaj»: Hanna Bond pačała kałoć «Azempik». Ale nie kab pachudzieć15

U Pinsku žančynie na pachavańni muža «dapamahli» falšyvaj kupiuraj

U Kazachstanie apublikavali papiaredniuju spravazdaču ab krušeńni azierbajdžanskaha samalota

Paśla pahroz ad Azaronka zatrymali brata palityčnaha emihranta z Homiela1

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Spasyłku na bot «Hajuna» siłaviki znajšli na telefonie zatrymanaj aktyvistki, jakaja praciahły čas chavałasia ŭ Biełarusi6

Spasyłku na bot «Hajuna» siłaviki znajšli na telefonie zatrymanaj aktyvistki, jakaja praciahły čas chavałasia ŭ Biełarusi

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić